Opinia REPR w sprawie niektórych praktyk rynkowych
Na prośbę Pana Marka Woźniaka Rada Etyki Public Relations wydała opinię w sprawie etycznego aspektu opisanych niżej praktyk rynkowych. Opinia ta ma na celu wskazanie działań nagannych z punktu widzenia etyki w obszarze częściowo nowym dla public relations, a co za tym idzie w obszarze, w którym normy etyczne nie są dla wszystkich jednoznaczne.
1. Zasady dotyczące reklamowania projektów konkurencyjnych.
Czy w przypadku zlecania w jakimś medium reklamy dotyczącej projektu wobec tego medium konkurencyjnego lub który ze względu na grupę potencjalnych odbiorców i tematykę może za taki uchodzić, celowym jest poinformowanie o tym fakcie zleceniobiorcy czyli medium, w którym reklama ma zostać wyemitowana? Czy ukrycie, że chodzi o reklamę konkurencyjnego, lub potencjalnie konkurencyjnego projektu można uznać za celowe wprowadzenie w błąd? Czy takie działanie narusza dobre obyczaje i zasady etyki zawodowej branży PR? Rada Etyki Public Relations nie wypowiada się w kwestiach dotyczących reklamy. O opinię w powyższej sprawie należałoby zapytać Radę Etyki Reklamy. Rada Etyki Public Relations uważa generalnie, że dobrym obyczajem jest uprzedzenie przez reklamującego się, że zamierza promować projekt potencjalnie konkurencyjny wobec medium, w którym zamawia reklamę. Nie poinformowanie zleceniobiorcy reklamy przez zleceniodawcę o swojej nazwie i rodzaju prowadzonej działalności jest działaniem mającym na celu ukrycie tej informacji, a więc wprowadzenie w błąd. Działania takie należy uznać za nieetyczne i jako takie nie powinno być tolerowane w branży, w której etyka jest jedną z fundamentalnych wartości.
2. Manipulowanie grupami dyskusyjnymi.
Czy powinno być ocenianie jako manipulowanie grupą dyskusyjną takie działanie, które ma na celu sztuczne wywoływanie dyskusji, szczególnie dyskusji w efekcie promującej jakiś konkretny projekt komercyjny? Czy ujawnienie faktu, że próba wywołania dyskusji została podjęta przez pracownika firmy organizującej dany projekt może budzić uzasadnione przekonanie, że jest to próba manipulacji? Rada Etyki Public Relations uważa, że wszelkie działania komunikacyjne (w tym promocyjne) powinny być podejmowane jawnie a ich odbiorcy powinni mieć świadomość w czym uczestniczą. Inspirowanie dyskusji na jakiś temat nie jest naganne, naganne jest natomiast celowe ukrywanie tożsamości czy prawdziwego celu, tak, aby wprowadzić odbiorców w błąd.
3. Pomijanie źródła informacji
Czy działaniem etycznym jest wykorzystywanie zdobytych i opublikowanych przez kogoś informacji bez podawania oryginalnego źródła ich pochodzenia? Czy etycznym jest publikowanie pozyskanych z zewnętrznego źródła informacji w taki sposób, aby uchodziły za własne? Rada Etyki Public Relations uważa, że wykorzystanie cudzej własności intelektualnej czy innego efektu pracy bez podawania jej źródeł jest w oczywisty sposób nieetyczne i niezgodne z prawem. Ukrywanie źródła informacji i podawanie jej w taki sposób, by uchodziła za własną, jest naruszeniem powszechnych zasad etycznych i prawnych.
4. Manipulacja informacją
Czy zachowaniem etycznym jest jednostronne informowanie o działaniu podjętym wspólnie przez dwa podmioty, bez uzgodnienia treści z drugą stroną? Czy etyczne jest zbudowanie takiej informacji w sposób, który wypacza faktyczne ustalenia i zakres współpracy między obiema stronami?
Rada Etyki Public Relations uważa, że treść informacji dotyczących współpracujących ze sobą podmiotów powinna być (o ile nie ma innych specjalnych ustaleń) uzgadniana z udziałem obu stron. Celowe wprowadzanie odbiorców w błąd co do opisywanej sytuacji jest działaniem nieetycznym.
5. Wymiana informacji na grupach dyskusyjnych
Czy informowanie zamkniętych społeczności internetowych, zawodowych lub prywatnych - których celem istnienia jest właśnie wymiana informacji, opinii i poglądów - o wydarzeniach, które faktycznie miały miejsce, może być ocenione jako działanie nieetyczne? W szczególności, gdy w relacjach nie są wykorzystywane wyrażenia obraźliwe w stosunku do osób? Rada Etyki Public Relations uważa, że wymiana informacji, opinii czy poglądów w zamkniętych społecznościach internetowych powinna podlegać tym samym regułom, co wszelkie inne wypowiedzi publiczne. Wypowiedzi opierające się na prawdzie nie są nieetyczne o ile nie manipulują tą prawdą, nie przeinaczają opisywanych zdarzeń czy nie noszą znamion ukrytej reklamy i promocji.
Warszawa, 17 września 2007 r.
Kontakt dla mediów:
Ewa Hope
email: Ewa.Hope@zie.pg.gda.pl
tel.: 0696 452 558